Nie wszystkie dzieci rodzą się zdrowe

Od chwili poczęcia dziecka różne czynniki środowiskowe wpływają na jego rozwój. Każda kobieta w czasie ciąży zastanawia się czy jej dziecko będzie zdrowe. Niestety nawet bezpośrednio po porodzie lekarze nie są w stanie odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie czy dziecko będzie rozwijać się prawidłowo czy nie.

 

 

Pierwsze dni i tygodnie życia są bardzo ważnym okresem w rozwoju małego człowieka. Bardzo często wnikliwa obserwacja zarówno ze strony rodziców jak i pediatrów może wpłynąć w sposób decydujący na dalszy rozwój. Wczesne rozpoznanie wad wrodzonych, obniżonego napięcia mięśniowego, asymetrii ułożeniowej, opóźnienia psychoruchowego oraz szybka interwencja terapeutyczna mogą zminimalizować ryzyko nieprawidłowego rozwoju, które mogłyby ujawnić się i nasilić w późniejszym okresie życia.

Dlatego dzieci z dodatnim wywiadem okołoporodowym np.: z ciąży wcześniaczej, przenoszonej lub bliźniaczej, z wadami wrodzonymi czy przedłużoną żółtaczką fizjologiczną powinny być konsultowane w pierwszym kwartale życia przez neurologa dziecięcego lub specjalistę rehabilitacji medycznej. Wszystkie dzieci po ukończeniu 1-go miesiąca życia powinny mieć wykonanie badanie USG stawów biodrowych w celu wykluczenia dysplazji. Dysplazja stawów biodrowych jest chorobą, którą można w większości przypadków wyleczyć w pierwszych miesiącach życia. Pozostawiona sama sobie prowadzi do inwalidztwa w młodym wieku.

Wczesne wykrycie zaburzeń napięcia nerwowomięśniowego umożliwia podjęcie skutecznego leczenia rehabilitacyjnego. Im wcześniej rozpoczniemy terapię dziecka tym jej wyniki będą szybsze i lepsze.

W leczeniu rehabilitacyjnym niemowląt i młodszych dzieci dominują dwie szkoły: NDT Bobath oraz metoda Vojty. Zgłaszając się do terapeuty powinniśmy sprawdzić czy posiada odpowiednie kwalifikacje potwierdzone międzynarodowym certyfikatem. Jest to bardzo ważne szczególnie w pracy z najmłodszymi pacjentami , gdzie każdy wzorzec ruchowy wpływa na rozwój w istotny sposób. Dzięki szybo rozpoczętej rehabilitacji zmniejszył się w ostatnich latach znacząco odsetek dzieci z rozpoznanym mózgowym porażeniem dziecięcym.

OCZEKIWANE OSIAGNIECIA DZIECKA W KOLEJNYCH MIESIĄCACH ŻYCIA*
1 miesiąc W pozycji na brzuchu unosi chwiejnie głowę (ułożenie asymetryczne). Skupia wzrok na twarzy badającego przez chwilę . Wydaje krótkie dźwięki gardłowe.
2 miesiąc Utrzymuje głowę przy podciąganiu do pozycji siedzącej. Śledzi wzrokiem osobę poruszającą się. Reaguje mimiką twarzy na kontakt z badającym.
3 miesiąc W pozycji na brzuchu opiera się na przedramionach. Utrzymuje głowę prosto w podwieszeniu pachowym. Bawi się rękami, odpowiada uśmiechem na uśmiech badającego.
4 miesiąc W pozycji na brzuchu nogi proste lub pół wyprostowane. Podciągane do pozycji siedzącej unosi głowę i ramiona. Śmieje się głośno i gaworzy w odpowiedzi na przemowę dorosłego.
5 miesiąc W pozycji na brzuchu opiera się na dłoniach. Chwyta grzechotkę leżącą w zasięgu ręki. (obroty na boki). Wydaje okrzyki radości.
6 miesiąc Odwraca się z pleców na brzuszek i na odwrót. Trzymane pionowo utrzymuje częściowo ciężar ciała. Siedząc z oparciem chwyta pewnie grzechotkę jedną ręką.
7 miesiąc Siedzi przez moment bez podparcia. Pełza do tyłu i wokół własnej osi. Gaworzy wymawiając sylaby.
8 miesiąc Siedzi pewnie bez podparcia, próbuje samodzielnie siadać. Pełza do przodu.Szuka przedmiotu ,który upadł, patrzy za nim.
9 miesiąc Stoi postawione przy poręczy. Trzymane pod pachy wykonuje ruchy chodzenia, raczkuje Wymawia pierwsze słowa dwusylabowe.
10 miesiąc Samo staje, chodzi bokiem trzymając się poręczy. Wyjmuje mały przedmiot z dużego. Naśladuje takie czynności jak : pa-pa.
11 miesiąc Chodzi trzymane za dwie ręce. Staje samodzielnie, sprawnie trzymając się poręczy. Na prośbę popartą gestem podaje przedmiot nie wypuszczając go z dłoni.
12 miesiąc Chodzi trzymane za jedną rękę. Wkłada mały przedmiot do dużego. Wymawia pierwsze słowa dwusylabowe.
15 miesiąc Chodzi samodzielnie, nie przechodzi już do pozycji czworaków. Czworakuje tylko idąc po schodach w górę. Mówi około pięciu słów dwusylabowych.
18 miesiąc Wchodzi po schodach trzymane za jedną rękę. Sygnalizuje swoje potrzeby fizjologiczne. Mówi przynajmniej osiem słów, w tym zniekształcone i dźwiękonaśladowcze.

 

Lek. med. Katarzyna Szynkarska-Grzejszczak
Specjalista Rehabilitacji Medycznej. Pediatra. Terapeuta NDT-Bobath